Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Gentiana lutea & Lythrum hyssopifolia

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

fotò
fotò
Tè-di-paure(-à-fueio-d'isop)

Lythrum hyssopifolia

Lythraceae Malvidae

Noms en français : Salicaire à feuilles d'hysope, Lythrum à feuilles d'hysope.

Descripcioun :
Planto chanjadisso dins soun port, siegue rebalant au sòu, siegue drecho. Trachis dins lis ermas, li culturo e li prado umido. Suporto l'aigo-sau. Se destrìo di meno procho (Lythrum thesoides e Lythrum thymifolia) qu'a de petalo, pèr 6 (-1/+1) e mai longo (1,5 à 3 mm), a d'apendice dóu calice que soun dous cop mai long que li sepalo (fotò).

Usanço :
Se dis que sougno li plago, sarro li car e èi vertuouso contro lou mau-de-terro (escourbut).

Port : Erbo
Taio : 5 à 50 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Lythrum
Famiho : Lythraceae
Famiho classico : Malvidae

Ordre : Myrtales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 6 à 8 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Abriéu à nouvèmbre

Liò : Champ - Pelouso umido - Ermas - Meissoun
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Lythrum hyssopifolia L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
R
C
R
R
CC
RR
ges
ges

Gentiana lutea & Lythrum hyssopifolia

ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò

Coumpara Tè-di-paure(-à-fueio-d'isop) emé uno autro planto

fotò